Sociale netwerken zijn belangrijk voor mensen met een LVB
Dr. Sanne Giesbers is orthopedagoog en onderzoeker bij de Academische Werkplaats Leven met een verstandelijke beperking (AWVB; Tranzo, Tilburg University). Onder begeleiding van professor Petri Embregts heeft ze promotieonderzoek gedaan samen met Dichterbij. De afgelopen jaren heeft Sanne onderzocht hoe belangrijk sociale netwerken zijn voor de zorg, vooral voor mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB).
Onderzoek naar samenwerking met familie en verwanten
Het onderzoek begon met een belangrijke vraag van Dichterbij: Hoe kunnen zorgorganisaties beter samenwerken met families en verwanten rondom mensen met een verstandelijke beperking? Sanne legt uit: “De belangrijkste motivatie voor dit onderzoek is de overtuiging dat goede samenwerking altijd in het belang is van zowel de persoon met een verstandelijke beperking, zijn of haar netwerk en de zorgprofessional. Een eerste stap richting die samenwerking is goed zicht hebben op het netwerk”.
Ondersteuning netwerk
Voor mensen met een verstandelijke beperking is, net als voor ieder ander, het familienetwerk vaak erg belangrijk. In het onderzoek heeft Sanne daarom in kaart gebracht hoe mensen met een LVB de ondersteuning vanuit hun familienetwerk ervaren.
Sanne: “Om dit in kaart te brengen hebben we mensen met een licht verstandelijke beperking zelf gevraagd naar hoe zij hun netwerk zien. Wie van deze mensen zijn belangrijk voor jou? En wie zijn er voor jou als je niet zo’n goede dag hebt?”
Inzicht in netwerken
Uit het onderzoek blijkt dat familienetwerken heel verschillend kunnen zijn. Sommige kleine netwerken geven veel steun, terwijl grotere netwerken soms juist minder hulp bieden. Deze kennis helpt zorgprofessionals om hun ondersteuning beter aan te passen aan de situatie van de cliënt.
Het idee van geven en nemen in relaties is ook belangrijk volgens het onderzoek. Mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) vinden het soms moeilijk om contact met anderen te houden, omdat ze niet altijd iets terug kunnen doen. Daarom is het belangrijk dat begeleiders hen hierin ondersteunen, hoe klein het gebaar ook is. "Iets terugdoen, zoals een kaartje sturen of een kleine dienst bewijzen, kan zorgen voor meer zelfvertrouwen en een gevoel van verbondenheid," zegt Sanne.
Het zou heel erg mooi zijn als begeleiders hen kunnen ondersteunen in het behouden, versterken of uitbreiden van hun sociale netwerk en relaties, afhankelijk van de behoefte van de cliënt.
Sanne
Behoeften van familie en verwanten
In haar promotieonderzoek keek Sanne vooral naar de steun binnen het familienetwerk. Bij de AWVB bouwen ze hierop verder. Binnen het thema ‘familie’ doet de academische werkplaats verschillende onderzoeken. Deze gaan over hoe belangrijk de ervaringen van familie zijn en wat familie en andere mensen in het netwerk nodig hebben om goed samen te werken.
"Ouders, broers en zussen kennen vaak de hele levensgeschiedenis van de cliënt en zijn vaak een constante factor in hun leven, wat hun rol uniek maakt," benadrukt hoogleraar Petri Embregts. “Om samenwerking met familie goed vorm te geven, is inzicht in de behoeften van alle betrokkenen belangrijk.”
Nieuw onderzoek
De AWVB en Dichterbij hebben samen subsidie gekregen voor nieuw onderzoek. Dit onderzoek gaat over hoe mensen met een licht verstandelijke beperking en bijkomende problematiek (LVB+), hun netwerk en zorgverleners beter kunnen samenwerken. Het doel is om de zorg en ondersteuning beter aan te laten sluiten bij wat deze doelgroep nodig heeft.
De webapp Familie enzo is ontwikkeld door de Academische Werkplaats Leven met een verstandelijke beperking en is gebaseerd op het promotieonderzoek van dr. Sanne Giesbers. Met deze webapp kun je zelf stap voor stap jouw (familie)netwerk in kaart brengen.
